Paula von Seth, Carl Dieker Sąsiad pokaz filmu 10 lutego 2006 W filmie Sąsiad zrealizowanym przez Paulę von Seth i Carla Diekera ze Szwecji uczestniczy około 30 znanych współczesnych poetów z Norwegii, Danii, Szwecji, Finlandii i Rosji określanych słowem "sąsiedzi". Brzmi ono lepiej niż jego przeciwieństwo "obcy". Postawy polityczne i egzystencjalne wybory przenikają się nawzajem, a słowo tworzy nieoczekiwane kanały przekraczające narodowe granice. Podążamy za trzema fińskojęzycznymi poetami: Heleną Sinervo, Merja Virolainen i Olli Keikkonen do rosyjskiej Karelii, skąd rodzice poetów byli zmuszeni wyprowadzić w czasie drugiej wojny światowej. Podróż do Karelii stała się dla nich niezwykle emocjonalną wizytą w ogrodzie sąsiadów. Finlandia straciła Karelię w wyniku drugiej wojny światowej i nastąpiły przesiedlenia podobne do historii polskich kresów wschodnich. Finowie musieli opuścić swoje domy i dobytek. Wprowadzili się do nich Rosjanie, przejmując opiekę nad posiadłościami. Tego typu rany trudno się zabliźniają. Nie ma jednak żadnych tęsknot rewizjonistycznych. Ludzie akceptują obecną sytuację, starają się poznać i zrozumieć swoich sąsiadów. Innym przykładem jest wyspa fińska wyspa Vyborg, która w wyniku działań wojennych również znalazła się w granicach Rosji. W latach 70-tych sporą popularnością cieszyły się wśród wypędzonych mieszkańców wyspy autobusowe wycieczki do Leningradu. Pojazdy zatrzymywały się bowiem na dwie godziny na Vyborgu będącym specjalną wojskową strefą. Podróżni mieli jedyną możliwość odwiedzenia swoich rodzinnych domów, a spotkania między dawnymi a nowymi lokatorami były niezwykle poruszające. Uczestnicy filmu nagrywanego przez szwedzką parę przez 3 lata mają do pokonania nie tylko bariery językowe, ale również różne historyczne animozje. Tak to już jest, że sąsiedzi nie zawsze się kochają. Film niesie przesłanie potrzeby porozumienia się w dobie jednoczącej się Europy, choć większość rozmówców czuje niepokój. Opowiadają o poczuciu zagrożenia, a nawet agresji budzącej się w wyniku wymuszonego kontaktu z sąsiadem, na który nie mają ochoty. Jedna z duńskich poetek opowiada o dylemacie związanym z pewnym dziwnym zwyczajem nazwanym operacja sąsiedzka, która polegała na podglądaniu i szpiegowaniu zarówno sąsiadów jak i wszystkich obcych w bloku, co miało zapobiegać kradzieżom. Znana szwedzka pisarka, Kristina Frostenson określa sąsiada jako anonimową natrętną postać. Pada stwierdzenie: Sąsiadów się nie wybiera, ich się dostaje. Inny pisarz podkreśla, że jeśli ma się egzystencjalną podstawę niezależną od własnej tożsamości, to można żyć z sąsiadami w zgodzie, a nawet tolerować ich okropny smak czy dziwnych znajomych. Obcy jest tak naprawdę głęboko podobny do nas samych. W kontakcie z przybyszami z innych krajów nagle odczuwamy potrzebę podkreślenia i określenia własnej tożsamości. Zaczynamy uważniej przyglądać się nie tylko sąsiadom, ale i sobie; analizować swoją sytuację poprzez porównania. Kosmopolici okazują się być trochę mniej kosmopolityczni, a narodowcy - trochę mniej narodowi. Oboje artyści gościli wcześniej w galerii realizując na ulicach Warszawy interaktywny projekt Love Taxi. Film Sąsiad był uprzednio pokazywany w Polsce w ramach wystawy Przyjemności ze Szwecji, która gościła w Galeriach BWA Poznania i Bydgoszczy. Paula Von Seth ur. 1971 w Sztokholmie mieszka i pracuje w Sztokholmie w duecie z Carlem Diekerem. Edukacja: 2003-2004 Kunstfack, Sztokholm 2000-2002 Akademia Sztuk Pięknych w Umea 1999-2000 Wydział Rzeźby, Szkoła Artystyczna Idun Lovén 1998-1999 Rzeźba, Szkoła Artystyczna w Norrköping 1993-1998 Historia Sztuki, Uniwersytet w Lundzie 1993 Jan-Jun Cours de Civilisation Francoise, Sorbonne, Paryż 1992 Sep-Dec Alliance Francaise, Montpelier, Francja Carl Dieker ur. 1971, mieszka i pracuje w Sztokholmie współpracuje z Paulą von Seth dziennikarz, pisarz, dokumentalista filmowy calle.dieker@hotmail.com Edukacja: 2001 redaktor internetowy, Eiknes AB, Sverige-Västerbotten-Umea 2000 dwuletni kurs literatury pięknej, Biskops-Arnös Folkhögskola, Sztokholm 1998 kurs literatury pięknej, Skurups Folkhögskola w Skorup, Szwecja 1997 Literatura, prawo, Uniwersytet w Lundzie 1991 nauka o społeczeństwie, Katedralskolan, Linköping 1990 Mendham High School, Mendham, New Jersey, USA