For/ma/cja 

kurator wystawy Jacek Staszewski

25 marca – 23 kwietnia 2021

wystawa dostępna do oglądania przez witryny galerii

Świat sztuki czerpie nieodmiennie z ludzkiej cielesności, fizyczności, materialności, czasem nie da ukryć – mięsności. Jesteśmy z mięsa, ale podobno mamy też i dusze. Tych drugich nikt nie widział, ale uparcie powtarzamy, że bez wątpienia istnieją, a co więcej wiemy nawet, że ważą 21 gramów. Niby niewiele, ale to one jakoby odróżniają nas, od wszystkich innych żywych organizmów na tym i na każdym zapewne innym świecie.

Najpewniej jako pierwsze widzimy i zapamiętujemy twarze. One są najważniejszym i najprostszym znakiem rozpoznawczym wśród ludzi. Zapis twarzy jest zapisem właściwie kompletnym i wystarczającym. Twarz mówi wszystko, może być jak legitymacja otwierająca wszystkie drzwi i serca, albo przeciwnie, jedno złe spojrzenie może pozamykać wszystko, albo wszystkich. Zapłakane oczy dziecka, radosne spojrzenie matki, zamyślony wzrok starca, sceny, który po wielekroć możemy oglądać w ciągu naszych żyć. Zatem o wieków twarz może wystarczyć, za całą resztę człowieka, to nigdy nie jest „tylko”, to zawsze raczej jest „aż”. Można ją zobaczyć bardzo detalicznie, albo wprost przeciwnie, jako sumaryczny znak, ikonę stanu ludzkiego bycia w tym konkretnym momencie. Jest samodzielna i wystarczająca, może być ostatecznym wyjaśnieniem, eksplikacją wszystkiego, początkiem i końcem. Taka jest jej prawdziwa moc i nią zajął się Jacek Staszewski.

Ikona ciała, niekończąca się możliwość wersji i wariantów zapisu ludzkiej figury, jej cielesnych wariantów i wariacji na temat ich wersji. Klawiatura kości, stratygrafia mięśni, mapy zmarszczek; no i co najważniejsze jakim spojrzeniem obdarzymy owo ciało czy ciała, co z niego zapamiętamy, co z niego wyciągniemy i zapiszemy, utrwalimy. Może ożebrowanie, może oskórowanie, może uwłosienie, gramatykę gnatów. Tyle możliwych wariantów, tyle różnych podejść, różnych zapisów do wykonania. Trwanie i zmienność na co się zdecydować… W ciele są obie rzeczy naraz i wieczność i przemijanie, trwałość i nicość; i tym właśnie spotkaniem przeciwieństw pozostajemy – co tak trafnie ujawnia sztuka Piotra Siwczuka.

Ciało w ruchu, ciało poruszone, poruszona cielesność; a nawet jeśli pozostaniemy nieruchomi, zastygniemy w bezruchu, przemijanie i tak nas dogoni, a procesy fizjologiczne i psychiczne  trwają. Jakie zatem znaczenie będzie miało to czy przez życie przebiegniemy czy przestoimy? I tak przeminiemy, znikniemy, umrzemy. Taki nasz los. Byt ku śmierci, jak to przenikliwie ujął Heidegger. Ciało w ruchu, poruszone, może nawet nieco rozmyte i niewyraźne, to ciało wciąż pozostaje symbolem obu przeciwności: nieskończoności i skończoności. Tym wszakże pozostajemy w naszym ziemskim przebycie, który nieodmiennie kończy się w taki sam sposób i nikomu jeszcze nie udało się tego odmienić, nawet Rafałowi Kochańskiemu, w jego poszukiwaniu nieskończonego w skończonym.

Trzech artystów, których inspiruje ludzka cielesność, fizyczność, materialność, ale i skomplikowana emocjonalność, każdy z nich wyciąga jednak kompletnie odmienne wnioski i realizuje kompletnie indywidualną ich wersję, równocześnie odmieniając przez wszystkie deklinacje i koniugacje figurę ludzką.

Bogusław Deptuła

Dr hab. Rafał Kochański, prof. uczelni

Absolwent Wydziału Grafiki ASP w Warszawie. Dyplom w zakresie grafiki warsztatowej uzyskał w 1999 roku. W roku 2009 obronił tytuł doktora habilitowanego. Od 2010 roku prowadzi Pracownię Rysunku na macierzystym Wydziale. Aktualnie pełni funkcję prodziekana. Od 2013 roku obejmuje  stanowisko profesora uczelnianego na ASP w Warszawie. Należy do międzynarodowej grupy artystycznej „Seven” (Bonn, Niemcy). Jest też członkiem Szwedzkiego Stowarzyszenia Artystów Grafików Grafiken Hus. Jest autorem wystaw indywidualnych w kraju i zagranicą oraz uczestnikiem licznych wystaw zborowych oraz publikacji. Działalność artystyczna w zakresie rysunku, malarstwa oraz grafiki warsztatowej.

Rafał Kochański „Prometeusz 34b” z cyklu „Tanatos i Psyche”

Dr hab. Piotr Siwczuk, prof. uczelni

Urodzony w Zamościu w 1973 r. Absolwent Państwowego Liceum Sztuk Plastycznych w Zamościu. Studia na Wydziale Grafiki ASP w Warszawie w latach 1993-1998. Dyplom z wyróżnieniem w pracowni grafiki warsztatowej prof. Ewy Walawskiej. Aneks z malarstwa w pracowni prof. Grzegorza Pabla. Od 1998 r. zatrudniony na macierzystym wydziale, na stanowisku asystenta w pracowni rysunku i malarstwa prof. Huberta Borysa. Doktorat w roku 2007 w ramach grafiki warsztatowej cykl „Bogowie Słowian”. Od 2008 prowadzi pracownię rysunku i malarstwa dla I roku. Habilitacja – 2014 r., cykl prac pt. „Odbicia nieobecności”. Twórczość w zakresie grafiki warsztatowej, malarstwa, rysunku, rzeźby.

Autor wystaw indywidualnych i uczestnik wystaw zbiorowych.

„W swoich plastycznych działaniach niezmiennie balansuję na granicy pomiędzy realnością a abstrakcyjnością przedstawień. Ciało ludzkie jest tu formą wiodąca. Ten motyw mnie w swoisty sposób uwiera.I chociaż uciekam przed nim, mylę tropy, próbując utopić kształt w magmie materii, to on zawsze powraca. Czasem osłabiony, czasem wzmocniony zdobyczą kolejnego eksperymentu. Zapewne jest to z mojej strony objaw szczególnej admiracji dla obiektu, który wydaje się niewyczerpanym źródłem twórczych interpretacji. Ciało, siedziba naszych myśli, posłuszny wędrowiec prowadzący nas przez życie…”

Piotr Siwczuk  „Ślad obecności” 192/116 cm. 2018

Prof. Jacek Staszewski

Malarz, rysownik, grafik, dydaktyk. Profesor w dziedzinie sztuk plastycznych w dyscyplinie artystycznej sztuki piękne. Studia w latach 1987-1992 w ASP w Warszawie na Wydziale Grafiki. Doktorat na Wydziale Malarstwa ASP w Warszawie w 2000 roku. Habilitacja na Wydziale Malarstwa i Grafiki ASP im. W. Strzemińskiego w Łodzi w 2008 roku. Nominacja profesorska (profesor sztuk plastycznych) w 2018 roku. Dziekan Wydziału Grafiki ASP w Warszawie na kadencje 2020-2024. Od 2010 roku prowadzi pracownię rysunku na Wydziale Grafiki warszawskiej ASP. Autor kilkudziesięciu wystaw i tekstów krytycznych. Twórczość w zakresie grafiki, rysunku i malarstwa.

Jacek Staszewski „Zalew W. 01” 120/210 cm.  2016

na stronie głównej praca Rafała Kochańskiego „Prometeusz 33d” z cyklu „Tanatos i Psyche”.

fot. nr 1, 2, 5, 6, 7, 8, 9 Ignacy Skwarcan

fot. nr 7  Jacek Staszewski, pozostałe archiwum Autorów