Andrzej Mitan. Poza czasem i przestrzenią
Performance na dźwięki VII. Wydarzenie towarzyszące Warszawskiej Jesieni
Na wystawie znajduje się dokumentacja zdjęciowa z wystąpień performatywnych i koncertów Andrzeja Mitana. Zaproszenia i afisze z imprez, w których brał udział Mitan. Wydawnictwa – katalogi i oryginalne płyty artystyczne, obiekty, zaprojektowane i wydane z udziałem Mitana. Dwie animacje filmowe Grzegorza Rogali do muzyki i śpiewu Mitana.
Wystawa realizowana jest przy wsparciu MCSW Elektrownia w Radomiu.
Andrzej Mitan (ur. 12 października 1950 w Pionkach, zm. 4 listopada 2018 w Grójcu) – polski artysta interdyscyplinarny i konceptualny, wokalista, kompozytor, performer, artysta wizualny, happener, poeta konkretny, poeta dźwięku, wydawca płyt artystycznych. Jedna z najbardziej oryginalnych i zjawiskowych postaci polskiej wokalistyki i artystycznego performansu. Jego aktywność twórcza nie mieści się w żadnym nazwanym kanonie przedstawień sztuki.
Studiował na Uniwersytecie Marie Curie-Skłodowskiej w Lublinie, Akademii Teologii Katolickiej w Warszawie i na Katolickim Uniwersytecie Lubelskim. Od końca lat 60. organizował grupy muzyczne, w których realizował swoje zamierzenia artystyczne – Onomatopeja (1968–1981), Święta Racja, Super Grupa Bez Fałszywej Skromności (w 2007 roku ukazał się jedyny album formacji Księga Hioba, zawierający materiał nagrany jesienią 1985 r. w Studiu Teatru STU), Niezależne Studio Muzyki Elektroakustycznej, Koncert Figur Niemożliwych, Związek Byłych Dzieci.
Mitan dysponował czystym, mocnym głosem o szerokiej rozpiętości. Partie liryczne, które śpiewał falsetem potrafiły wprowadzić słuchaczy w stan autentycznego osłupienia. Jego prezentacje za każdym razem nacechowane były atmosferą misterium i nasycone improwizacją, lecz nie zabrakło w nich także świadomości budowania kreatywnej struktury dźwiękowej.
Mitan od początku swojej działalności artystycznej był również aktywnym animatorem sztuki, kuratorem i koordynatorem wielu festiwali, wystaw, koncertów i sympozjów.
Jest również inicjatorem i pomysłodawcą wydania 9 longplayów z legendarnej serii zatytułowanej Klub Muzyki Nowej Remont (1984, 1987 – wyd. Alma Art). Każda z tych dziewięciu dźwiękowych płyt stanowiła unikalny obiekt artystyczny. Ich okładki zostały zaprojektowane i wykonane w formie rękodzieła przez polskich artystów awangardowych. Pierwsze 5 płyt miało swoją premierę podczas festiwalu Jazz Jamboree’84.
Przedsięwzięcie to stanowi ewenement w skali światowej. Egzemplarze tych płyt znajdują się w muzeach na całym świecie (m.in. w Centrum Pompidou w Paryżu, w archiwum ruchu Fluxus w Nowym Yorku).
Wspólnie z C. Staniszewskim i E. Williamsem zorganizował w 1987 roku w Warszawie Międzynarodowe Seminarium Sztuki ETC. W imprezie uczestniczyło ponad stu artystów z całego świata – był to pierwszy tego typu festiwal sztuki w Polsce.
Filmy: Koncert na ryby, 2011, muzyka autora
Obiekty: 4 małe akwaria z płytkami CD, element projektu Koncert na ryby, 2011
Artysta został odznaczony, m.in. Medalem Prezydenta Warszawy IV Wieki Stołeczności Warszawy (2004) i Honorowym Odznaczeniem Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego – Zasłużony dla Kultury Polskiej (2008). W 2010 roku, nakładem Stowarzyszenia Edukacji i Postępu STEP ukazał się obszerny album pt. Tytuł roboczy 2009 (029 – 030), opracowany przez Andrzeja Mitana we współpracy z Klarą Kopcińską, Józefem Żukiem Piwkowskim i Dobrochną Badorą.
Jednym z jego ostatnich projektów indywidualnych były „Płyty bezdźwięczne”: 3 płyty, odlane w brązie, posrebrzane, pozłacane – Bronze Record, Silver Record, Gold Record, 2015. Te dyski są nagie i bezdźwięczne. Są lśniącymi materializacjami idei płyty, są pomnikami płyt, obiektami kontemplacji intelektualnej i wzrokowej. Gest ich wyprodukowania stanowi symboliczne zamknięcie jego twórczości i rozpoczyna okres milczenia artysty. Paradoksalnie Mitan, w przeszłości posługujący się co prawda rozmaitymi mediami, szczególnie jednak związany z materią dźwiękową jako zamknięcie swojej twórczości produkuje obiekty, które tylko w swojej formie i tytule nawiązują do muzyki.
Andrzej Mitan, Concert for Fish, 2011
Andrzej Mitan, Bronze Record, 2015
Tadeusz Rolke, zdjęcia z performance i promocji płyty Andrzeja Mitana „Stworzenie Świata” w Galerii Foksal, 2012
Poza czasem i przestrzenią, koncert, Mazowiecki Instytut Kultury, 22.09.2020.
Od lewej: Mieczysław Litwiński, Tadeusz Sudnik, Olga Szwajgier, Ryszard Ługowski.
Zdjęcia:
zdjęcie na stronie głównej: Marcin Kucewicz
zdjęcie nr 5: archiwum rodziny Artysty
pozostałe zdjęcia: Ignacy Skwarcan